جت لگ (jet lag) زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در یک منطقه زمانی سفر می‌کند و به اختلالات خواب دچار می‌شود. جت لگ که با عنوان سندروم تغییر منطقه زمانی نیز شناخته می‌شود، با آشفته شدن الگوی خواب در افراد رخ می‌دهد. در واقع، این یک شرایط فیزیولوژیکی است که منجر به اختلال در ریتم بدن می‌شود و تنظیمات ساعت بدن در چنین شرایطی برهم می‌ریزد. در این مطلب قصد داریم با تعریف جت لگ، راهکارهایی که به شما برای غلبه بر آن کمک می‌کند، را مطرح کنیم.
منطقه زمانی (time zone) چیست؟
منطقه زمانی یک منطقه جغرافیایی است و جهان 24 منطقه زمانی دارد. هر یک از این مناطق از شمال تا جنوب در 1600 کیلومتر عرض دارند. (عرض دقیق هر یک از این مناطق با توجه به مرزهای جغرافیایی و سیاسی متفات است). با گردش زمین، غروب خورشید در یک ساعت در یک منطقه زمانی اتفاق می‌افتد. سپس در ساعت بعد در منطقه زمانی دیگر و به این ترتیب چرخه 24 ساعته شکل می‌گیرد.
چه عاملی باعث جت لگ می‌شود؟
دلیل جت لگ عدم توانایی بدن فرد مسافر در تطبیق فوری خود با زمان در یک منطقه زمانی است. برای نمونه، زمانی که فردی از نیویورک در نیمه شب به وقت پاریس به این شهر می‌رسد، بدن فرد همچنان با ساعت نیویورک تطابق دارد. زمانی که بدن سعی دارد تا با ساعت جدید تطابق پیدا کند، به طور موقت با علائمی مانند بی‌خوابی، خستگی، آشفتگی و عدم تمرکز مواجه می‌شود.
علائم جت لگ
علاوه بر خستگی و بی‌خوابی، جت لگ می‌تواند علائم فیزیکی و احساسی مانند نگرانی، گیجی، سردرد، بی‌آبی بدن، تحریک‌پذیری، حالت تهوع، سوءهاضمه، مشکل در تمرکز و عرق کردن نیز به همراه داشته باشد.
در کل، مردم برای تشخیص اینکه دچار جت لگ شده‌اند نیازی به تشخیص پزشکی ندارند. اگر در طول چندین مسیر در منطقه زمانی سفر کنید و این علائم را داشته باشید، جت لگ اتفاق افتاده است. اگر علائم جت لگ شدید شد، به پزشک مراجعه کنید.
چقدر طول می‌کشد تا از جت لگ خلاص شوید؟
بهبود یافتن از جت لگ به تعداد مناطق زمانی که از آنها عبور می‌کنید، بستگی دارید. در مجموع بدن با منطقه زمانی جدید در یک یا دو منطقه زمانی در روز خود را انطباق می‌دهد. برای نمونه، اگر شما از شش منطقه زمانی عبور کنید، بدن به طور معمول بین سه تا پنج روز طول می‌کشد تا خود را با این منطقه زمانی تطبیق دهد.
جت لگ موقتی است و بیشتر مردم پس از چند روز از علائم آن خلاص می‌شوند. علائم شدید جت لگ خیلی به ندرت اتفاق می‌افتند. این علائم ممکن است در افرادی که دچار ناراحتی‌های قلبی یا استرس بیش از د هستند اتفاق بیفتند.
آیا علائم جت لگ در افراد مختلف متفاوت است؟
کسانی که تنها بین یک یا دو منطقه زمانی سفر می‌کنند، ممکن است بتوانند بدون اثرات قابل توجهی بدن خود را با شرایط جدید زمانی تطبیق دهند. اما معمولا سفر بین چندین منطقه زمانی باعث ایجاد علائم قابل مشاهده جت لگ می‌شود. به طور کلی، شدت این علائم با توجه به تعداد منطقه زمانی که فرد از آنها عبور می‌کند و همچنین مسیر سفر متفاوت است. این علائم در افراد مختلف با توجه به آمادگی بدن‌شان نیز متفاوت است.
چگونه بر جت لگ غلبه کنیم؟
چندین راهکار وجود دارد که با به کارگیری آنها می‌توانید مانع جت لگ شوید یا آسان‌تر از علائم آن بهبود پیدا کنید:
1- روی فرم باشید
اگر شرایط فیزیکی بدن شما خوب باشد، تغذیه مناسب دارید، ورزش می‌کنید و استراحت‌تان کافی است، به همین روش ادامه دهید. شرایط جسمی مناسب می‌تواند علائم مربوط به جت لگ را به حداقل برساند.
2- توصیه‌های پزشکی دریافت کنید
اگر شرایط درمانی خاصی مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی دارید و تحت مراقبت‌های پزشکی قرار دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا به هنگام سفر راهکارها یا داروهای لازم را در اختیار شما قرار دهد.
3- از نوشیدنی‌های الکی پرهیز کنید
از مصرف نوشیدنی‌های الکی پیش از پرواز، در طول پرواز یا یک روز پس از آن پرهیز کنید. این نوشیدنی‌ها باعث کم آبی در بدن، برهم ریختن برنامه خواب و حالت تهوع می‌شوند.
4- از مصرف کافئین پرهیز کنید
از مصرف کافئین نیز پیش از پرواز، هنگام آن و پس از آن خودداری کنید. کافئین نیز می‌تواند باعث کم آبی در بدن و همچنین بر هم خوردن برنامه خواب شود. همچنین کافئین می‌تواند استرسی را که پیش از سفر نیز به آن مبتلا شده‌اید، افزایش دهد.
5- به اندازه کافی بنوشید
به اندازه کافی آب بنوشید، به ویژه در طول پرواز تا اثرات اتمسفر خشک داخل هواپیما را بی‌اثر کنید. اگر اجازه داشتید می‌توانید آب بیشتری با خود به داخل هواپیما ببرید.
همچنین راهکارهای دیگری مانند حرکت دادن بدن در طول پرواز، پوشیدن لباس و کفش راحت، رزرو هتل با امکانات رفاهی مناسب و همچنین استفاده منطقی از برخی قرص‌های خواب می‌تواند به شما کمک کند تا علائم جت لگ را کاهش دهید و در برخی موارد حتی این علائم را احساس نکنید.
آژانس مسافرتی و گردشگری ستاره زمرد با برگزاری تور مسافرتی ، انواع خدمات خرید بلیط هواپیما ، رزرو هتل ، ویزا و بیمه مسافرتی را به مسافران ارائه می‌دهد.
